Salamatu Garba - poprawa pozycji kobiet w społeczeństwie dla rozwoju gospodarczego państwa

W 2025 Nigeria będzie jednym z najbardziej zaludnionych krajów i jednocześnie jednym z najsilniej uzależnionych od rolnictwa. Już teraz 60% ludności zaangażowane jest w ten właśnie sektor, który wytwarza 40% PKB (na północy jest to nawet 80% mieszkańców). Nigeria jest krajem niezwykle ubogim, targanym wewnętrznymi konfliktami, o konserwatywnych tradycjach społecznych. Pomimo tego, że rolnictwo jest kluczowe dla gospodarki, z dbania o jego rozwój wyłączone są nigeryjskie kobiety. Włączenie i podkreślenie roli kobiet w produkcji żywności jest remedium na zmniejszenie poziomu ubóstwa w tym kraju.

Nie każdy zdaje sobie sprawę z tego, jak bardzo wzmocnienie pozycji nieuprzywilejowanych grup, zarówno w życiu społecznym, jak i gospodarczym, może wpłynąć na rozwój całego kraju. W Nigerii przez lata dominowała kultura, w której kobiety były nie tylko traktowane jak obywatele gorszej kategorii, marginalizowane na rynku, w polityce, edukacji i życiu rodzinnym, ale również pozbawiane własności i środków produkcji. Nie mogły posiadać ziemi, nasion i upraw, a ich domową egzystencję charakteryzowała całkowita izolacja od mężczyzn i ciężka fizyczna praca bez wynagrodzenia.

Salamatu Garba urodziła się w północnej części Nigerii i w przeciwieństwie do wielu kobiet ze swojego kraju skupiła się na zdobyciu wyższego wykształcenia. Do wprowadzania rewolucyjnych rozwiązań społecznych przekonała ją jednak nie nauka, a rozmowa z ubogą żoną rolnika, według której los kobiety polegał wyłącznie na zachodzeniu w ciążę, rodzeniu dzieci i byciu poddaną mężowi. I tak do końca życia. Salamatu chciała dla Nigeryjek czegoś więcej, dlatego postanowiła zadbać o ich wykształcenie i umiejętności związane z rolnictwem.

Pierwsze próby były jednak nieudane i odniosły skutek przeciwny do zamierzonego. Początkowo Salamatu edukowała kobiety, uczyła je technik uprawy i konserwacji, dawała pieniądze na zakup nasion. Szybko okazało się, że mężczyźni odbierali swoim żonom fundusze i wykorzystywali je do innych zakupów – kobiety miały więc wiedzę i umiejętności, ale nie mogły ich wykorzystać. Salamatu otrzymała stypendium rządu brytyjskiego Chevening dla globalnych liderów społecznych i podczas pobytu w Europie zdobyła wiedzę konieczną do rekonstrukcji programu wsparcia dla Nigeryjek w taki sposób, by faktycznie wpływał na integrację i rozwój społeczny oraz gospodarczy kraju.

Po powrocie do ojczyzny, Salamatu zarejestrowała organizację pozarządową WOFAN (Women Farmers Advancement Network), której celem jest rozwój umiejętności farmerskich mieszkańców północnej Nigerii. Stworzyła nowy system, w którym mężczyźni otrzymują wparcie przy zakupie wysokiej jakości nasion, a kobiety zajmują się przetwarzaniem upraw w produkty końcowe (takie, jak pasza, czy mydło) i ich bezpośrednią sprzedażą na rynku.  Przetwarzając plony, każda rodzina może wyprodukować wiele różnego rodzaju produktów. Takie innowacyjne wykorzystanie nasion pozwoliło na rozwój rynku, wzmocnienie pozycji kobiet, które zyskały własną, niezwykle istotną rolę w procesie produkcji, jak również modyfikację łańcucha dostaw w taki sposób, że często oszukujący pośrednicy kupujący od rolników produkty i sprzedający je na rynku, zostali z niego wyeliminowani. Do dziś dochód ponad 180 tysięcy nigeryjskich farmerów wzrósł znacząco dzięki rozwojowi przetwórstwa i rozwiązaniom zaproponowanym przez WOFAN.

Misją członkini Ashoki  jest wsparcie kobiet w społeczeństwach zdominowanych przez mężczyzn, zwłaszcza w Afryce, jednak skupia się nie tylko na tym. Jest również prowodyrką w edukacji na temat zdrowego i wartościowego odżywiania, produkcji upraw o wysokiej jakości i umiejętności dbania o kwestie finansowe, zarówno w domu, jak i na rynku. Udaje jej się dokonać cudów dzięki bliskiej współpracy z krajowymi organizacjami i stowarzyszeniami przetwórców i producentów, uniwersytetami i międzynarodowymi instytutami rolniczymi.

Niestety, rebelia w Nigerii cofnęła kraj gospodarczo o dobre 20 lat i wpłynęła na zubożenie mieszkańców. Dla Salamatu to dodatkowe wyzwanie, którego podejmuje się, wspierając osoby wysiedlone przez Boko Haram – dając im nasiona i pomagając w uprawie zbóż wokół obozów, w których obecnie się znajdują.

Autorka: Agata Olbrycht