Cziko oznacza Ci, którzy sprowadzają wodę

Jak powiedział Mandela, jestem stróżem moich stóp i panem mojego losu. Nawet jeśli spotykasz trudności, to pokonywanie trudności prowadzi Cię w dobrą stronę. Jeśli marzysz, możesz to zrobić. Wierz w piękno swoich marzeń.

Jestem Sena Alouka (Ashoka Fellow). Pochodzę z małej wioski, która nazywa się Cziko. Cziko oznacza Ci którzy sprowadzają wodę. Cziko jest w południowej części Togo, a Togo jest w Afryce Zachodniej. Kiedy dorastałem, ta nazwa nic dla mnie nie znaczyła, ponieważ ludzie z mojej wioski nie znajdowali już wody, bo nasze rzeki były całkowicie wyschnięte przez sześć miesięcy w roku. Nasze rolnictwo stawało się coraz bardziej i bardziej nieprzewidywalne, ze względu na zmiany klimatyczne. I nasza ziemia stawała się bardziej i bardziej jałowa. Młodzi ludzie opuszczali wioskę i przenosili się do miasta, bo nie mogli pokładać zaufania w rolnictwie. Kiedy byłem jeszcze bardzo małym chłopcem i przebywałem z mamą, która dużą część dnia gotowała pochylona nad paleniskiem nabawiłem się od dymu i pyłów astmy. W moim kraju gotowanie zabija 3000 osób rocznie. W Kenii jest to aż 15000 osób rocznie.

Jednej nocy, to było w marcu 1999 wróciłem do domu jako świeżo upieczony absolwent uniwersytetu i wtedy wybuchł wielki pożar w lesie i całe góry były w ogniu. Więc całą wioską, razem, poszliśmy w góry, żeby spróbować zatrzymać ogień. Próbowałem uratować, to co dało się uratować z upraw. Wróciliśmy po paru godzinach z grillowanym maniokiem i usiedliśmy w dużym kręgu i wiedzieliśmy, że nasz dorobek, nasze polisy na dobre jutro są w płomieniach, wszystko zniknęło przed naszymi oczami. Myślałem wtedy, byłem młody, że będę dziennikarzem, dyplomatą, ale nie, zacząłem moją podróż jako innowator społeczny, przedsiębiorca społeczny. Innowatorzy społeczni widzą wyzwania jako nowe możliwości.

Założyłem organizację, która nazywa się Młodzi wolontariusze dla środowiska (fr. Jeunes Volontaires pour l’Environnement). Dajemy młodym ludziom narzędzia, wiedzę, a także wsparcie. Po 15 latach nasz program został oficjalnie wprowadzony do programu rządowego Togo dotyczącego przeciwdziałania zmianom klimatycznym.

Ale żeby odpowiedzieć na mój, bardzo osobisty problem, zanieczyszczenie powietrza w pomieszczeniach, ze względu na dym i pyły z paleniska, stworzyliśmy program Togo wolne od dymu. Szkolimy młodych ludzi, żeby w swoich społecznościach usprawniali działania pieców/palenisk. Dzięki bardzo sprytnemu modelowi biznesowemu oni dostają pieniądze od społeczności, my do tego dokładamy środki i młodzi ludzie, którzy jeszcze chwilę temu byli na ulicach, po kilku miesiącach ulepszają kuchnie i zarabiają nawet i 300 dolarów. To daje nową zmianę, nową wizję tym młodym ludziom. Oni stają się użyteczni, uznawani w swoich społecznościach jako twórcy zmian na lepsze (ang. changemakers).

Możecie zobaczyć, z ognia wysoko w górach, dzisiaj mam organizację, która działa w 39 krajach w Afryce, 50.000 członkiń i członków Jeunes Volontaires pour l’Environnement. Za każdym wyzwaniem, kryje się niezwykła możliwość. Więc wróć do domu, rozejrzyj się dookoła. Zobacz wszystkie wyzwania, które są wokół. I przemień je. Stworzysz miejsce pracy dla siebie, sprawisz, że Twoja społeczność będzie lepszym miejscem.

Moja mama mówiła, że ludzie którzy mają szczęście, dostają od losu możliwości, ludzie, którzy mają odwagę tworzą możliwości. A innowatorzy społeczni, zwycięscy, przemieniają wyzwania w możliwości.

Ludzie tworzą instytucje, a instytucje przemieniają ludzi. Ja stworzyłem organizację, która zmieniła moje życie. Ja zdecydowanie doradzam każdemu coś stworzyć albo wprowadzić w ruch. Nie ma możliwości, byś stał, stała z boku. Jesteś księgową, jesteś lekarzem, jesteś policjantką. Martin Luther King mówił, że jeśli zamiatasz ulicę, to zamiataj ją tak, żeby ktoś patrząc na ulicę mógł powiedzieć, ktoś tutaj zamiótł. Jeśli jesteś lekarzem, rób swoją pracę tak dobrze, żeby ktoś mógł powiedzieć – tutaj był świetny doktor. Jesteśmy powołani do doskonałości. Może nie wszyscy będziemy innowatorami, ale wszyscy możemy być najlepsi w tym co robimy.

Materiał spisany i przetłumaczony z wystąpienia Sena Alouka podczas Ashoka JVE International.